Katrien, Sarah en Sam in Senegal

Ons afscheidscadeau

Terwijl in België de paasvakantie op zijn einde liep, trokken wij donderdag alweer naar de school. Niet om er nog les te geven, maar om er afscheid te nemen en onze hopen materiaal uit te delen. Dat materiaal kochten we gedeeltelijk hier, maar vooral in België. Daarvoor konden we ondermeer rekenen op de steun van de gemeente Bredene, die een grote som overmaakte waarmee we de GSEM heel wat materiaal konden cadeau doen. Dit naast de 600 euro, die we eerder al gaven, die we verzamelden met de spaghetti-avond. Een serieuze duw in de rug dus …

Een eerste grote cadeau voor de school is zo’n 200 prenten, die we vooraf klaarmaakten en meebrachten. We gebruikten ze zelf al heel vaak tijdens onze stagelessen hier, om de leerkrachten hier een idee te geven van wat ermee kan worden gedaan.

Daarnaast introduceerden we de ‘géo-triangle’ (de geo-driehoek) in Senegal. Tijdens de lessen merkten we dat het tekenen of meten van vlakke figuren heel veel tijd in beslag neemt, omdat men daarvoor enkel een geo-driehoek en een gradenboog heeft. Toen praatten we met de leerkrachten over hoe dat bij ons gebeurt en voilà: wij zorgden voor 200 geo-driehoeken (voor de 4 oudste klassen) en 4 borddriehoeken voor de leerkrachten. Tijdens de evaluatienamiddag legden we aan het pedagogische team de werking ervan uit.

En daar blijft het niet bij: kleurplaten, de Millenium-voetbal (van Brugge), potloden, balpennen, kleurpotloden, gummen en slijpers, een heleboel gekleurd papier, onze handpoppen (Victor en Suzanne), vlakke figuren voor aan het bord, lolly’s voor de kleuters, een puzzel voor een leerlinge met het Down-syndroom, rekenkaartjes, penselen, stickerboeken, rekenboekjes, de radio (van ons muzisch feest), krijt, latjes, lijmstiften, stiften, … Kortom, alles wat de school kan gebruiken. De directeur is erg dankbaar en belooft ons dat alles goed terecht zal komen. We geven hem ook de cheque met een bedrag van 600 euro dat integraal naar de verdere opbouw van de school gaat.

Evaluatienamiddag
Op donderdagnamiddag staat er een evaluatienamiddag gepland met het pedagogische team. Tenminste na het gebed en een lunch met zo’n 30 man op de speelplaats van de school (couscous met kip, op vraag van ons). De hele namiddag volgt een ‘uitwisseling’, hoewel we het gevoel hebben dat de leerkrachten niet echt open staan voor onze ideeën. Ze breken onze ideeën af, weerleggen het steeds door te verwijzen naar hun ‘curriculum’ dat ze moeten volgen, discussiëren hopeloos lang over nutteloze dingen, lachten onze opmerkingen weg, hun argumenten houden geen steek, … We besparen jullie de details. Achteraf keren we met een dubbel gevoel terug naar huis: aan de ene kant toonden de leerkrachten wel hun dankbaarheid tegenover ons, maar aan de andere kant voelden we ons de hele middag wat nutteloos.

Onze allerlaatste dag op school
En dan is het zover … Olliebollie, Lola en Lila komen nog een laatste keer om ‘au revoir’ te zeggen aan de kinderen. We gaan nog eens alle klassen (in sneltempo) af om een laatste keer te zingen, een foto te nemen met de klas, de nieuwe Olliebollie van elke klas een diploma te geven en daarna afscheid te nemen.

En als echte afscheid laten we alle 800 leerlingen naar buiten komen voor een schoolfoto. Het duurt een eeuwigheid voor we alle kinderen op hun goede plaats krijgen, maar het resultaat mag er wel zijn.

En om onze stage hier definitief af te sluiten, krijgen we ook nog een afscheidscadeau van het pedagogische team: Sarah en Katrien krijgen een pareo en Sam krijgt een pyjamabroek cadeau. En daarnaast krijgen we nog een muziekinstrument cadeau van het team. Wij glunderen …

Het laatste avondmaal
Op vrijdagmiddag gaan we nog een laatste keer naar de markt, jawel voor souvenirs. En daarna reppen we ons de keuken in, want de Belgen gaan het laatste avondmaal in Senegal voorbereiden. Één probleem: wij kunnen niet koken. Dus wordt het maar een eenvoudige pastasalade et appel, meloen, kaas, tomaat, maïs, … Met een lekkere cocktail (alcoholloos weliswaar), chips, olijfjes en natuurlijk een lekker ijs als dessert. De avond eindigt met een Mr.Bean-filmpje, waar Mevrouw Sene zich zowaar plat bij legt van het lachen en ze zich zelfs bijna verslikt.

Bang afwachten
Daarna rest ons enkel nog onze bagage en dat wordt proppen geblazen om alles mee te krijgen. De pakken materiaal die we in de heenreis mee hadden, hebben plaats gemaakt voor tientallen souvenirs. En intussen kijken we angstvallig elke minuut op de computer, om te kijken of we wel in Brussel raken zondagavond door de stofwolk (we hoeven het u niet te vertellen). Intussen zijn we ten vroegste woensdagavond in Brussel (in plaats van zondagavond), dus wordt het vanaf morgenochtend kamperen ergens in Lissabon.

In ieder geval: straks vertrekken we gepakt en gezakt richting Dakar voor onze vlucht, deze nacht om 4u Belgische tijd. En als alles goed, gaat zijn we dan tegen 9u in Lissabon. Hoe het daar verder moet, is afwachten geblazen …

Tis gedaan

In ieder geval. Het was een enorme ervaring om hier 3 maanden te zijn. Aan de stage houden we gemengde gevoelens over, maar de kennismaking met een andere cultuur, met de kinderen, met het land, … maakt het toch tot iets onvergetelijks. We houden prachtige herinneringen over aan onze 3 maanden hier: de muzische week- en feest, Lola en Lila en Olliebollie, de nieuwe vriendschappen (met Belgen die even gek zijn om naar Senegal te komen), het bezoek van de oudjes, de kinderen aan de overkant van de straat, de duizenden handen die we gegeven hebben aan de kinderen, de prachtige natuur hier, … We komen nog terug! Maar eerst proberen we thuis te geraken, al is de vraag hoe en wanneer ….? Iedereen die de blog soms of vaak las de afgelopen maanden: een dikke merci! Het was leuk jullie reacties te lezen en om zo iets van jullie te kunnen horen. Hopelijk hebben jullie genoten van onze avonturen ...!

Groetjes

Het is intussen al een hele tijd geleden, maar we hebben tijd te kort gehad in de paasvakantie. Een lang bericht dan maar over onze laatste dagen in Senegal ... snif snif!

Onze vakantie is begonnen.

Sam is op woensdagavond bezig met zijn dagelijkse bezigheid, schommelen. Plots hoort hij gebrekkig Engels. Dat kan niet anders dan Mr.Ngom zijn, de stagiair die me ons naar Dakar is geweest en zonder twijfel de tofste leerkracht op de school.

Hij nodigt ons uit om bij hem thuis een 'teusje' te gaan drinken. Hij woont hier iets verderop achter de school (de eerste keer dat we de achterkant van de school zien). Hij toont ons vanaf zijn balkon een voor ons nieuw stukje Mbour. En hij is heel fier om ons iets te drinken aan te bieden (we mogen elk één 1 liter-fles uitkiezen in de winkel) in zijn trouwens mooi appartement. Hij is erg blij om ons te kunnen uitnodigen en schrijft in zijn agenda onze gegevens op. Maandag vertrekt hij naar tante Thiès en nonkel Thierry om er zijn opleiding verder te zetten. Als we nog tijd hebben, gaan we daar eens op bezoek (voor hem en voor onze tante en nonkel).

1 april, zegt u?
Op donderdag staan we vroeg op om tientallen aprilvissen te tekenen en die overal te verstoppen. Maar ons concept komt niet echt over.

We gooien vissen vanaf het balkon naar beneden als er iemand voorbijkomt, maar die komen ze dan daarna gewoon terug naar boven brengen: "Jullie zijn die verloren.".

Als we met een touwtje een vis vanaf het balkon naar beneden laten slingeren, raapt Koudou (die het balkon schoonmaakt) het touwtje gewoon op en legt ze het op bed.

We leggen een vis in de broodmand, maar dagen later ligt ze nog altijd in de broodmand en wordt het brood er gewoon opgelegd. Net zoals de vis die we in de frigo leggen : ze ligt een week later nog altijd op dezelfde plaats.

En we maken iedereen ook wijs dat het Sarahs verjaardag is op 1 april. Iedereen was er op voorhand over ingelicht, maar geen enkele Senegalees die er aan denkt dat het een grap is. En dus wenst iedereen Sarah vandaag een gelukkige verjaardag, ze zingen voor haar, we gaan speciaal naar de markt voor haar verjaardag, sommigen excuseren zich de dag erop als ze haar vergeten zijn een 'gelukkige verjaardag' te wensen, ... Na een tijdje durven we al niet meer zeggen dat het een grap is en spelen we dan maar zelf mee. Vanaf nu heeft Sarah dus 2 verjaardagen: een Senegalese en een Belgische. Schrijf het maar op je kalender.

Nog nooit zo ver weg van huis
Op vrijdag gaan we 's morgens met mevrouw Sène naar een kleuterschool in de brousse. We vervelen er ons te pletter, want het duurt uren en er lijkt maar geen schot in de zaak te komen. Wij leren dan maar de kleintjes drummen op de djembé en de eerste stapjes zetten.

Daarna gaan we naar de brousse naar een typisch Afrikaans dorpje: hutjes, een waterput, vrouwen die meel maken, nieuwsgierige kinderen, een onmenselijke hitte en ten midden van het niets.

Het is een ongelofelijke ervaring voor ons, maar we voelen ons op dat moment nog nooit zo ver weg van huis. De meeste kinderen in het dorpje zien voor de eerste keer een blanke en durven niet dichter komen bij de 'toubabs'. Als we onze handen uitsteken, durven ze stapje per stapje dichterbij komen. Ze komen zachtjes dichterbij, geven ons snel een hand en lopen dan weer weg. Stilaan winnen we hun vertrouwen .

We zijn in dit dorpje voor een ritueel, dat hier vandaag plaatsvindt: een besnijdenis. Wij weten niet waar we ons kunnen aan verwachten en kijken de hele dag onze ogen uit. We komen op een plein waar het hele dorp is samengekomen: een drukke, kleurrijke bedoening. De vrouwen zijn er het eten voor het feest vaan het klaarmaken (met een lekkere koekop op de vloer), de mannen lopen Katrien en Sarah achterna en de kinderen volgen ons op onze wandeling, zodat we na een tijdje een hele groep kinderen achter ons hebben aanlopen.
Mevr. Sene heeft ervoor gezorgd dat voor ons het grote masker van het dorp (50 kg) wordt bovengehaald, dat bij het feest tijdens het ritueel wordt gebruikt.

En daarna begint het grootste spekakel: de 'besnede' wordt dronken gevoerd en begint zijn dans doorheen het dorp, met honderden dorpsinwoners die achter hem aanlopen en een grote kring rond hem vormen. Hij danst erop los, poseert (hoewel we dat niet willen) met ons voor de foto en mag af en toe eens goed doorslaan met een zweep die hij bij heeft. Met gemengde gevoelens kijken we toe: het is ons allemaal een beetje vreemd en echt gelukkig lijkt de jongen in kwestie niet.

We zijn blij om dit te mogen hebben meemaken, maar zijn ook blij als we mogen vertrekken uit dit 'spookdorpje' lijkt het wel. Achterin de jeep toeven we naar Mbour, zalig is dat ! Sarah heeft achteraf nog een paar uur kuiswerk aan de vuile voeten.

VIPS op de nationale feestdag
Zondag staan we vroeg op voor het défilé in Mbour voor deze nationale feestdag, net vandaag is Senegal 50 jaar onafhankelijk (op Pasen jaja). Wij mogen mee en krijgen zelfs een plaatsje op de eretribune, ten midden van het rondpunt in de hoofdstraat. We zijn zowat de eersten ter plaatse ("We kunnen niet vroeg genoeg vertrekken, of er zal geen plaats meer zijn.").

Als we rond ons kijken, voelen we ons nogal 'toerist': met korte broek, zonnebril, slippers en een zakje appels (voor de dorst) tussen de mooi opgeklede, goed geparfumeerde Senegalese beau monde. Maar we genieten van het spektakel, als het uren later eindelijk van start gaat. Alle scholen uit de buurt (ook onze stageschool) marcheren doorheen de straten, gevolgd door een aantal majorettegroepen, alle sportverenigingen van de stad (taekwondo-,judo en skeelerdemonstraties alom), de brandweer en de politie (met quads).

Wij kijken vanop onze luie stoel toe, maar duizenden M'Bouri staan langs de kant. En om ze daar te houden wordt geslagen, geschopt, met de motor gedreigd om de kinderen naar achter te krijgen, soms schrijnend om te zien. En van een boom waarin een tiental Senegalezen kruipen om ook iets van het spektakel te zien, blijft achteraf werkelijk alleen maar een struik meer over.

Daarna gaan we naar de prefect, de gouverneur van het departement (een provincie zoals bij ons), waar we zijn uitgenodigd om te gaan eten. En zelfs de gouverneur kent al Olliebollie, als hij Sam de hand schudt. Olliebollie is hier al een bekende Mbouri geworden.

Hoog bezoek uit België, deel 2
Op maandag gaan we nog een keer naar Dakar, want er is opnieuw hoog bezoek dat aankomt: de ouders van Sarah. Zij komen een weekje op bezoek bij hun nieuwe dochters en zoon. We zijn maar net op tijd aan de luchthaven om ze te verwelkomen. En terwijl Sarah haar mamaatje en papaatje in de armen vliegt, wacht Katrien op haar toekomstige schoonzus die ook aankomt vandaag. Als iedereen er is, zoeven we richting Mbour, gelukkig zonder file. In de auberge eten we 's avonds lekker.

De volgende dag gaan we, vooraleer we bij onze nieuwe mama en papa gaan zwemmen, naar de markt. We slenteren een aantal uurtjes rond voor onze laatste souveniertjes (eigenlijk vooral cadeautjes voor onszelf, sorry) en om nog een keer de sfeer op te snuiven. In de namiddag gaan we zwemmen in de auberge en oooo wat doet dat deugd. Een zalig avondwandelingetje in Saly maakt het zomers plaatje helemaal af ...

Op safari ...Op woensdag staan we, na te hebben uitgeslapen, met zonnebril, tropische helm, gummilaarzen, regenjas en verrekijker (of was het enkel Sarahs papa die zo was uitgedost?) klaar voor onze trip van vandaag: we gaan op safari in Bandia, een reservaat hier dichtbij. We kruipen bovenop de schoolbus, voor de gelegenheid doet die dienst als 4x4, en gaan op pad. We zijn zodanig onder de indruk dat we niet alle takken zien aankomen met een paar schrammen als gevolg.

Onderweg komen we hyena's, neushoorns, giraffen, buffels, krokodillen, antilopes, herten, zebra's, schildpadden, struisvogels, everzwijnen en kleine aapjes tegen. We genieten ongelofelijk .... Het park stond al lang op ons lijstje, en terecht! We zijn werkelijk ongelofelijk onder de indruk. En nu horen we u zeggen: ah, maar ik heb ook al eens een neushoorn gezien in de zoo. Wel, wij lekker in het echt. Neh!

Aangezien we geen olifanten tegen kwamen, leefde Katrien zich dan maar volledig in.

's Avonds is er een Belgenfeestje op ons terras met 2 Waalse dames, Regina (die ons hier een aantal jaren geleden op stage voorafging in de GSEM) en 2 vrienden van haar, de ouders van Sarah en de schooldirecteur. Katrien babbelt een uur lang met de marabou over het geloof in Senegal, Sam staat onder een spervuur van vragen bij de directeur (Maar hoe zit dat dan met jullie koning? En wat is Vlaanderen?) en Sarah wast terwijl de kopjes af. Ge moet uw plaats kennen é ....

Op uitstap (batjes !)
Op donderdag gaan we naar de artisanale markt met onze ouders, waar we overladen worden door maskers, kettingen (Katrien wordt meester in het afdingen), djembés (Sarah en Sam doen een batje!) en tamtams. Onze ouders zijn gewaarschuwd: vanaf nu worden jullie elke morgen wakker gemaakt met ons djembégeroffel. Daarna volgt opnieuw een frisse duik in het zwembad en een lekker avondmaal in de auberge.

Op vrijdag nemen we onze ouders mee naar Gorée, een vaste waarde vinden we als je hier bent. En ook al is het voor ons al de derde keer, toch genieten we en ontdekken we nog veel nieuwe dingen: meer stukjes natuur op het eiland, de moskee van het stadje, het geschiedkundig museum, ... en we leren nog beter afpingelen. Het helpt blijkbaar als je zegt dat je van Ijsland komt.

Sam en Katrien willen ook de achterkant van hun armen en bruinen laten bruinen. Tjah ...

We genieten van een zalig dagje niets doen en het zonnetje is ook van de partij. We missen wel onze boot (Sam heeft een beetje verkeerd gekeken) en moeten daarom nog wat langer blijven, maar het is hier zalig !
In de terugweg is het zweten geblazen ... en staan we een hele tijd in de file.

's Avonds worden we wel al terug opgewacht door de meisjes van de overkant van de straat. We weten nu al dat we ze gaan missen, die 'schetebezekes' (ja, dat woord kunnen ze intussen ook al zeggen). Telkens als ze ons zien, komen ze de straat overgelopen om 'cache cache' te spelen of om onze kietels te nemen. Schetebezen dus hé ... We worden overladen met zoenen, gekietel en knuffels.

Het weekend
Op zaterdag is er een familiefeest ten huize de Senes, start om 10u. We willen zwemmen in de auberge, maar beloven eventjes te komen naar het feest. Maar als om 13u30 nog altijd geen 'familiefeest' te bespeuren is, muizen we er van onder. Katrien gaat met Vanessa, haar toekomstige schoonzus, naar een huisje in de buurt (bij de Atlantische Oceaan); Sarah en Sam gaan zwemmen in de auberge en maken er een luilekker dagje van met de ouders. We voelen ons allemaal als op vakantie: zalig weer, water in de buurt, geen school, lekker niets doen, ... Er zijn slechtere dagen !
Op zondag gaat Sarah naar Joal, het schelpeneiland met haar ouders in een taxi sept-places (voor zevenen dus). Haar papa test zijn tropische helm uit en haar mama geniet van de kleine Afrikaantjes die de hand komen schudden.

Sam gaat intussen naar de supermarkt in Mbour, voor de pannenkoeken van vanavond. Met 4 zakken overladen keert hij terug. Dus roept hij onderweg een bereidwillige kruier in om te helpen dragen. Vriendelijke Senegalezen toch hé.

's Avonds leiden we de ouders rond op de school (weliswaar zonder kinderen) en daarna kruipt de papa van Sarah achter het fornuis voor heerlijke ... pannenkoeken, crêpes belges. Overheerlijk zijn ze; het hele huis smult ervan mee: met bloemsuiker, kristalsuiker, honing en oerbelgische Nutella. Mjammiemjammie.

Daarna mag Sarah de nacht doorbrengen in de auberge en Katrien heeft gebeld om te zeggen dat ze nog een nachtje in Somone zal doorbrengen. Sam blijft dus zielig alleen in Mbour achter.

De laatste vakantiedagen
Op maandagmiddag herhalen we de Belgenavond, vooraleer de ouders van Sarah terug naar huis keren -snif snif. We beginnen met heerlijke scampies in een looksausje (mja, u kan het al voorspellen), gevolgd door rijst met visbrochetten en ajuinensaus (mja, u kan het ook al voorspellen) en we eindigen met mango en meloen. Het is weer mjammiemjammie. Daarna vertrekken de ouders van Sarah alweer, maar zondag zien we ze terug. Het was in ieder geval een erg leuke periode met hen en dankzij hen hebben we weer heel wat moois gezien en tofs gedaan. Merci!
Katrien is er 's avonds nog altijd niet. We zoeken onze troost dan maar in een heerlijk chocoladeijsje en met
marginale muziek uit de oude doos (Steps, Hanson, Vengaboys, Backstreet Boys, Bart Kaël,...).
Op dinsdag en woensdag bereiden we onze laatste 2 dagen op de school voor (voor het afscheid), gaan we de echt allerlaatste souveniertjes inkopen, rusten we nog wat uit en werken we wat voor school.
Op dinsdagavond gaan we ook nog eten met Regina, Jan en Els. Regina was hier 5 jaar geleden op stage, zoals wij nu er bijna hebben op zitten, en is nu terug op bezoek. Wij nemen ze mee naar de Coco Diop, jawel het moest er nog eens van komen hé.